Dünyada Süs Bitkisi Yetiştiriciliği

Dünya üzerinde 50’den fazla ülkede süs bitkileri üretimi yapıldığı bilinmektedir. Dünyada toplam süs bitkileri üretim alanları açıklanan son raporlara göre 1.512.221 hektardır. Üretim yapılan önemli bölgeler alan büyüklüklerine göre Asya, Kuzey ve Güney Amerika, Avrupa, Afrika ve Orta Doğu’dur.

Asya

Dünyadaki kesme çiçek alanlarının %64’üne Asya ülkelere sahiptir. Özellikle Çin ve Hindistan kesme çiçek faaliyetinde en önemli üreticiler arasında yer almaktadır. Asya kesme çiçek üretici ülkelerinden biri olan Çin, tek başına üretimin %11’ini sağlamaktadır.

Japonya da çiçekler ve saksı bitkilerinde önemli bir üretici ülkedir. Ancak iç pazara yönelik üretim yapmaktadır. Japonya’da yaklaşık 18.000 ha alanda çiçek, 2.000 ha alanda saksı bitkileri üretimi yapılmaktadır. Asya pazarında Tayland, Malezya gibi ülkelerde de üretim artmaktadır. Özellikle Japonya pazarına yönelik üretim vardır. Güney Kore, Tayland ve Tayvan’ın üretiminde orkide gibi kesme çiçekler ağırlıklıdır.

Hindistan’da iklimin uygunluğu nedeniyle süs bitkileri sektörü oldukça önemli bir konuma gelmiştir. Yeterli güneş ışığı, yüksek sıcaklık, iyi toprak kalitesi, su kaynakları, düşük işçilik ve yatırım ücretleri avantajlarına sahip olan ülkenin kalite standartları henüz Avrupa ve Asya pazarlarının gereksinim duyduğu yüksek standartları karşılayamayacak kadar düşüktür. İhracat yüksek taşıma ücretleri ve Avrupa’nın yüksek gümrükleriyle ve havaalanındaki yetersiz soğutma alanları nedeniyle yaygın değildir.
 

Avrupa

Avrupa ülkeleri, dünya üzerinde hektar (ha) başına verimliliğin en fazla olduğu bölgedir. Avrupa ülkeleri, dünya kesme çiçek üretim alanlarının %11’ine sahip olup; dünya üretim değeri içerisinde  %38’lik bir paya sahiptir. Bu bölgenin en önemli üretici ülkeleri; Hollanda, İtalya, Almanya, Birleşik Krallık ve İspanya’dır. Avrupa ülkelerinde üretim alanları ve üreticilerin sayıları giderek azalmaktadır. Buna karşın üretim miktarı kesme çiçeklerde değişmezken, canlı bitkiler ve soğanlarda artmaktadır. Toplam üretim miktarının değişmemesi üretimde sağlanan verimlilik artışının göstergesidir.
 

Orta Amerika

Orta Amerika’da; Meksika, Kolombiya, Ekvador; Güney Amerika’da ise Brezilya önemli üretici ülkelerdir. Bu ülkelerin iklim şartlarının elverişli olması, arazi ve işçilik maliyetlerinin düşük olması gibi üretim avantajları bulunmaktadır.

Latin Amerika ülkeleri uygun iklim şartları, yabancı yatırımlar ve bilgi sayesinde hem Amerika hem Avrupa pazarı için önemli bir ihracatçı bölge haline gelmiştir. Bu bölgenin süs bitkileri üretiminde sahip olduğu avantajların başında iklimsel koşullar, ucuz arazi ve ucuz işgücü ve Kuzey Amerika pazarına yakınlık gelmektedir. Son yıllarda bu ülkelere süs bitkileri üretimi üzerine Avrupalılar tarafından yabancı yatırımlar yapılmıştır.
 

Afrika

Afrika ülkelerinde ekonominin tarıma dayalı olması, uygun iklim koşulları ve ucuz işçilik gibi avantajlar süs bitkileri üretiminin gelişmesine neden olmuştur. Afrika’da; Kenya, Tanzanya, Zimbabve, Uganda, Zambia, Etiyopya gibi ülkeler önemli üreticilerdir.

Afrika’da kesme çiçek üretimi yapan geleneksel aile tarlaları çok azdır. Üretim alanları profesyonel şirketler tarafından işlenmekte olup, yabancı yatırımcıların sahip olduğu büyük ölçekli fidanlıklardan oluşmaktadır. Büyük üretim yerlerinde çalışan işçi sayısı binlerce kişiye ulaşmaktadır. Bu tarlaların yöneticileri genellikle İngiltere, Hollanda, Almanya veya İsrail’den gelen yöneticilerdir. Üretim özellikle Avrupa pazarına ihracat amacıyla yapılmaktadır. 

Afrika’da çiçek üretimi yıllık ortalama % 10’un üzerinde bir artış oranına sahiptir. Afrika menşeli çiçeklerin Avrupa  süpermarketlerinde giderek artan payı da üretim ve lojistik konularındaki büyük gelişimin göstergesidir. Kaliteyi arttırmak, çeşitliliği sağlamak ve sosyal standartları uygulamak için sektörde çok yoğun çaba harcanmaktadır.

Afrika çiçek endüstrisi Avrupa pazarına odaklanmış durumdadır. Afrika’da üretilen çiçeklerin % 90’ının Avrupa’da satıldığı tahmin edilmektedir. Afrika kökenli kesme çiçeklerin 2/3’ü Hollanda mezatları (VBA, Flora Holland, TFA) aracılığıyla satılmaktadır. Kalite ve fiyat özellikleri açısından birçok ürün süpermarket kanalları aracılığıyla satılmak üzere gönderilmektedir.

 

Tablo: Dünya Süs Bitkileri Üretim Alanları ve Üretim Değeri (2009)